Biblioteka Pedagogiczna w Tarnobrzegu

Dzień Książki i Praw Autorskich

23 kwietnia obchodzimy wyjątkowe święto, ustanowione przez UNESCO w 1995 roku. Jego geneza sięga jednak 1926 roku, kiedy to kataloński wydawca Vicente Clavel Andres zainicjował obchody tego święta. Początkowo święto zaczęto oficjalnie obchodzić w Hiszpanii w 1930 roku, a od 1964 roku także w pozostałych krajach hiszpańskojęzycznych. Data 23 kwietnia została wybrana ze względu na symboliczne znaczenie dla literatury światowej, gdyż w ten dzień zmarli wybitni poeci jak Miguel de Cervantes i William Szekspir

W Katalonii, gdzie święto to jest znane jako Dzień Świętego Jordi (Sant Jordi), oprócz celebracji literatury, obchodzi się również lokalne walentynki, podczas których ludzie obdarowują się książkami i różami. Ta tradycja ma swoje korzenie w legendzie o Świętym Jerzym, który pokonał smoka , a z jego krwi wyrosła róża , którą rycerz podarował księżniczce. Współcześnie, każdego 23 kwietnia, Katalończycy świętują miłość i kulturę, wręczając sobie te symboliczne dary.

Dzień Książki i Praw Autorskich łączy w sobie pasję do czytania i szacunek dla twórczości intelektualnej. To też doskonała okazja, aby przypomnieć sobie o wartości, jaką niosą książki w naszym życiu, oraz o znaczeniu ochrony praw autorskich.

W dzisiejszym świecie, gdzie treści są dostępne na wyciągnięcie ręki, niezwykle ważne jest, aby pamiętać o ochronie praw autorskich. Prawa autorskie nie tylko chronią twórców i ich dzieła, ale także zachęcają do innowacji i kreatywności.

Dlaczego ochrona praw autorskich jest tak ważna?

• Uznaje się prawa twórców: prawa autorskie zapewniają, że twórcy są właściwie wynagradzani za swoją pracę i mogą kontynuować swoją twórczą działalność.
• Zachęca do nowych dzieł: ochrona praw autorskich gwarantuje, że nowe dzieła będą nadal powstawać, wzbogacając naszą kulturę i społeczeństwo.
• Zapobiega naruszeniom: prawa autorskie pomagają w walce z nielegalnym rozpowszechnianiem i kopiowaniem dzieł, co jest kluczowe dla utrzymania wartości intelektualnej i artystycznej.

Co możemy zrobić, aby chronić prawa autorskie?

• Edukacja: informujmy innych o znaczeniu praw autorskich i konsekwencjach ich naruszania.
• Wspieranie legalnych źródeł: korzystajmy z legalnych platform i usług, które szanują prawa twórców.
• Zgłaszanie naruszeń: jeśli napotkamy przypadki naruszenia praw autorskich, zgłośmy je odpowiednim organom.

Każdy człowiek ma rolę do odegrania w ochronie praw autorskich. To nie tylko kwestia prawna, ale także moralna. Szanujmy prawa twórców, abyśmy wszyscy mogli cieszyć się owocami ich pracy.

Obecnie, w erze cyfrowej, gdzie sztuczna inteligencja (AI) staje się coraz bardziej zaawansowana, pojawiają się nowe pytania dotyczące ochrony praw autorskich. Jakie wyzwania niesie ze sobą korzystanie z narzędzi AI w kontekście prawa autorskiego?

AI jako narzędzie, a nie twórca.

Tradycyjnie, prawa autorskie chronią dzieła stworzone przez ludzi. Jednak AI, która tworzy muzykę, teksty czy grafiki, stawia pod znakiem zapytania pojęcie “twórcy”. Czy dzieło wygenerowane przez AI może być chronione prawem autorskim? Obecnie, większość systemów prawnych nie uznaje AI za twórcę, co oznacza, że takie dzieła nie są objęte ochroną.

Twórcy narzędzi AI często marzą o tym, by ich produkty były chronione prawami autorskimi, ale napotykają na przeszkody prawne. Z drugiej strony, użytkownicy AI mogą nieświadomie naruszać prawa autorskie, korzystając z dzieł stworzonych przez AI, które bazują na istniejących już utworach.

Jak możemy korzystać z AI z poszanowaniem praw autorskich?

• Edukacja: zrozumienie, jak AI tworzy dzieła i jakie są ograniczenia prawne, jest kluczowe.
• Transparentność: użytkowanie AI powinno być transparentne, z jasnymi zasadami dotyczącymi praw autorskich.
• Współpraca z prawodawcami: potrzebne są nowe regulacje, które będą odpowiadać na wyzwania stawiane przez AI.

Sztuczna inteligencja to potężne narzędzie, które może wspierać twórczość, ale wymaga od nas odpowiedzialności i świadomości prawnej. Wspólnie możemy kształtować przyszłość, w której prawa autorskie i AI idą w parze, wspierając innowacje i kreatywność.

Źródła internetowe:

1. To wytwór mojej AI – czy można sprzedawać to, co stworzyła sztuczna inteligencja? https://www.prawo.pl/biznes/prawo-autorskie-a-sztuczna-inteligencja-problemy-z-pojeciem-tworcy,524272.html [data dostępu: 23.04.2024]
2. Trening sztucznej inteligencji (AI) a prawa autorskie https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-trening-sztucznej-inteligencji-ai-a-prawa-autorskie [data dostępu: 23.04.2024]
3. Jak korzystać ze sztucznej inteligencji (AI)? Poradnik od prawnika https://creativa.legal/jak-korzystac-ze-sztucznej-inteligencji-ai/ [data dostępu: 23.04.2024]

Zestawienie bibliograficzne:
Prawo autorskie